|
|
Hafciarstwo to metoda ozdabiania tkanin, filcu lub skóry polegająca na wyszywaniu na nich wzorów za pomocą igły lub szydełka oraz nici i różnych dodatków. Haftuje się ręcznie, czasem przy pomocy krosienek, od połowy XVIII wieku przy użyciu tamborka, a od 1828 również maszynowo.
Haft (z niemieckiego spięcie, spojenie) wyszywany jest na materiale (tle), którym może być tkanina, rzadziej skóra, filc czy papier.
Kobieta zajmującą się zawodowo wykonywaniem haftów na różnego rodzaju przedmiotach i materiałach to hafciarka.
W zależności od podłoża hafty dzielą się na ciężkie (wykonane na grubej tkaninie, zazwyczaj kosztownym materiałem) i lekkie (w Polsce taki rodzaj haftowania nazywano w XVI - XVII wieku szyciem) - wykonane nićmi lnianymi lub bawełnianymi proste wzory z ograniczoną kolorystyką na płótnie.
Odzież zdobiono w ten sposób już w starożytności. Mistrzostwo w tym kunszcie osiągnęli między innymi peruwiańscy Indianie, żyjący w Ameryce Południowej jeszcze przed Inkami, oraz starożytni Chińczycy. Najdawniejsze przykłady haftów pochodzą z wykopalisk z V-IV w. p.n.e. w Attyce (dekoracja na lnie) oraz górach Ałtaj; w Polsce jest to m.in. piękny ornat przedstawiający sceny z życia św. Stanisława, który wykonano ok. 1504 r. W ciągu wieków powstało wiele technik hafciarskich. Wszystkie polegają na wyszukiwaniu ornamentu wg określonego wzoru w taki sposób, że elementy ozdobne wydają się doczepione do tkaniny będącej dla nich tłem (słowo 'haftowanie' pochodzi od niemieckiego wyrazu haften – być przyczepionym).
Rozróżnia się cztery podstawowe grupy haftu:
Haft płaski - bezpośrednio na tkaninie:
- haft przed igłą - najstarszy i najprostszy, polegający na przeciąganiu nitki nad i pod równo odliczonymi nitkami tkaniny
- haft za igłą (stebnówka, haft holbeinowski) - krótkie, proste ściegi, tworzące jednolitą linię po obu stronach tkaniny. Stosowany głównie w XV i XVI wieku w hafcie włoskim i hiszpańskim.
- haft sznureczkowy - znany od starożytności, ściśle przylegające do siebie ukośne ściegi jednakowej długości przypominają układem skręt sznurka.
- haft łańcuszkowy
- haft supełkowy (węzełkowy, perełkowy) - znany od XIII wieku, popularny w XVIII-XIX wieku. Powstaje przez umocowanie do tła nitki kilkakrotnie owiniętej na igle, tworząc wypukły supełek.
- haft koloński
- haft rozłupany
- haft satynowy
- haft przekłuwany (atłasek)
- haft krzyżykowy
Haft wypukły (reliefowy)
- haft kładziony
- haft burgundzki
Haft nakładany
Haft ażurowy
- haft dziergany
- haft richelieu
- haft angielski (dziureczkowy)
- haft atłasowy
- mereżka
Więcej o hafcie i wzorach haftu... kliknij tutaj >>>
Gry, tapety, aplikacje, polifonia i... wszystko na komórkę kliknij tutaj>>>
Źródło
Bibliografia
|
